AB-I HAYAT

Nedim'in dediği gibi:

Ma-i tesnim içelim Çeşmey-i nev peyda'dan. 

Görelim ab-ı hayat aktiğin ejderhadan. 

Gidelim selvi-revanım, yürü Sa'd-abad'a

Geçende BBC televizyonun'da  haberlerde kıraliyet ailesinden bahsediyor, İngiliz kıralını gösteriyordu.

İhtişamlı saraylarda yaşayan kıraliyet ailesi meyer sağlıklı beslenemiyor, sağlıklı yaşıyamıyormuş kıral ve onun veliaht oğlunun karısı kansermiş.

"Ab" farsça su demektir "Ab-ı hayat" ta yaşam suyu demektir. (İnanışa göre ölümsüzlük suyu) Susuz yaşanamayacağından insanlar, yaşamın suya bağlı olduğunu sanmış. Uzun yada sonsuz yaşamak için tarih boyunca ab-ı hayatı arayıp durmuşlardır.

Sağlıkla ilgili İngilizce makaleleri VOA'de yıllarca okuyup, Fransızca öğrenirken sağlıkla ilgili Fransızca videoları dinlerken şu kanıya vardım ki sağlıklı ve uzun yasamak, için su önemli ama sadece suya bağlı değil, üç önemli kurala bağlı. 

1) Beyni devamlı aktif tutmak.

 Bunama ve adzeymiri önlemek için. Bunun da iki yolu var. Birincisi bir enstrumanı fırsat buldukça çalmak, ikincisi bir yabancı dil öğrenmeye başlayıp ömrün oldukça sürdürmek.

2) Vucudu devamlı hareketli tutmak.

Sabah kalkınca yoga yapmak.

Günde en az yarım saat yürümek. Yemeklerden sonra yürümek daha faydalı. En az günde15 dakika aletli jimnastik yapmak. Hareketli olman kalp ve damar sağlığı için önemli. Ama vucudu fazla yorman iskelet sistemi için zararlı.

3) Sağlıklı beslemek.

Vucudun günlük ihtiyacı olan bazı gıdaları almak için yardimcı gıdalara ihtiyaç var. Sarımsak için yoğurda, ceviz için kabak tatlısına, tarçın ve zerdaçal için sütlaca, zencefili bütün sulu yemeklerde kullanmalısın.

Salatada ya da söyüşte domates yeşil biber (Acısı daha makbuldür.), marul, soğan ve havuç günlük kullanmalısın. Ben havucu domateslerin üzerine rendeliyorum. 

Gunde iki defa kahvaltıdan ve yemekten sonra bir elma bir portakal bir muz tüketmelisin. Bunların hepsi yaz kış bulunan şeyler.

Yemekleri dolma, sarma, yeşil fasulye patlıcan ve patatesten oluşan türlü, baklağiler (Bakla, barbunya, kuru fasülye, nohut, sıyah ve kırmızı mercimek, bamya), ızgara kırmızı et, tavuk ve balık sırayla karışık tüketmelisin. Kırmızı et ve balık en az ayda bir defa tüketilmelı. Kırmızı etin sık sık tüketilmesi yumurta gibi zararlıdır, (Yemeklere az miktarda her seferinde katmanda fayda var) . Dikkat edilmeli. Balık tavuk için böyle bir sorun yok. 

İletişim çağında günün büyük kısmını ekran karşısında (Televizyon, bilgisayar, tablet ve akıllı telefonda) geçiriyoruz. Buda göz kaslarımızı yoruyor ve bozuyor gözlerin kurumasına neden oluyor. 20 dakikada bir ekrandan uzaklaşıp 7-8 metre uzağa bakmak gerekiyor. Göz kuruluğuna karşı göz damlası kullanmak, gözleri güçlendirmek için her gün havuç ve yer fıstığı tüketilmelı. Zaman zamanda da balık ve ispanak tüketilmelı. İspanağa dikkat çok fazla haşarı ilacı kullanılıyor yaprakları haşariler delmemesi için.

Gözler ve diğer organlar için kahvaltıda fındık, yer fıstıği, siyah kuru üzüm, kuru kaysi, bal, üzüm pekmezi, ve mevsimlik incir, ayva, çilek, kaysı ve vişne reçer'inden herhangi biri. Ayrıca peynir, zeytin ve yumurta. Yumurtayı gün aşırı yemelı. Hergün yemek zararlı imiş. Ben gün aşırı melemen şeklinde tüketiyorum. Melemende zeytin yağı kullanıyorum, yarım sosis ve yeşil biberi kavurduktan sonra domates ilave ediyorum iyice suyunu çekince ocağı kısıp yumurta kırıp fazla pişmeden karıştırıp kaldırıyorum. Böylece faydalı olan zeytin yağını kullanma yolunu buldum. 

İşimde yabancılarla çalıştığım için İngilizceyi rahatlıkla konuşabiliyorum. Yukarıda bahsettiğim beyni aktif tutmak için yeni bir yabancı dile başlamak düşüncesiyle 60 yaşından sonra Fransızca öğrenme'ye başladım. Oldukça karmaşık bir dil tek ve çift harflerden oluşan bir çok propozisyona (Edat) sahip bunları doğru yerlere koyarak, gerek sayı sayarken, gerek karmaşık cümle kurarken beyni düşünmeye zorluyor, daha aktif tutuyor. Beyin tembel bir organdır. Zorlamasan karşında konuşanı dinlemez bile. En çok uyumayı sever. Uyku 8 saatın üzerine çıkarsa baş ağrısı yapar. Uyurken hem içindeki çöplerden kurtulur, (Beyın beslenirken bir sürü çop üretir. Bunları uyku sırasında atar.) içinde günlük biriken bilgileri depoliyarak kendını boşaltır. Uykudan kalkınca yeni bilgiler öğrenmeye hazırdır artık.

Fransızca çalışırken beynim yoruluyor artık yeni bir şey almak istemiyor, gözlerim kapanmaya başlıyor. Üzerime pikeyi örtüp kanape üzerinde yarım saat uyuduktan sonra temizlenip boşanmış beyinle öğrenmeye devam ediyorum.