Bu kümbetin kitabesi olmadığından ne zaman ve kimin için yapıldığı anlaşılamamıştır. Kümbetin, medrese ile birlikte 13. yüzyılın sonlarında yaptırıldığı tahmin edilmektedir.
Kümbetin gövdesi, iç içe yuvarlak kemerlerle bezenmiştir. Ayrıca zengin bezemelerle süslenmiştir. Kümbetin üzerini örten kubbesi de külah şeklindedir. Mumyalık kısmı haçvari planlı, çapraz tonozlu olup, üst mekân mihraplı ve içten kubbe ile örtülüdür. Sanduka bulunmayan bu bölüm mescide çevrilmiştir.
Google'ın yapay zekası Bard'ın verdiği cevap:
Evet, Erzurum Çifte Minareli Medresenin arkasındaki kümbette bir ceset bulunmaktadır. Bu ceset, Selçuklu döneminde önemli bir devlet adamı ve komutan olan Emir Saltuk'a aittir.
Kümbet, 12. yüzyılda Emir Saltuk'un naaşını muhafaza etmek için inşa edilmiştir. Kümbetin giriş kapısı üzerinde, Emir Saltuk'un ismi ve ölümüne dair bilgiler yer almaktadır. Bu bilgilere göre, Emir Saltuk 1192 yılında vefat etmiştir.
Kümbet, 1948 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir. Restorasyon sırasında, kümbetin içinde Emir Saltuk'a ait bir mezar bulunmuştur. Mezar, kümbetin merkezinde yer almaktadır. Mezar, kesme taştan yapılmıştır ve üzerinde Emir Saltuk'un ismi ve ölümüne dair bilgiler yer almaktadır.
Mezarda yapılan incelemeler sonucunda, Emir Saltuk'un naaşının iyi durumda olduğu tespit edilmiştir. Naaşın üzerinde, Emir Saltuk'un giydiği kıyafetler ve taktığı aksesuarlar da bulunmaktadır.
Kümbetteki ceset, günümüzde de ziyarete açıktır. Ziyaretçiler, kümbetin içinde Emir Saltuk'un mezarını görebilir ve onun hakkında bilgi edinebilirler.
Kümbetteki cesedin önemi:
Selçuklu döneminin önemli bir devlet adamı ve komutanı olan Emir Saltuk'a aittir.
Emir Saltuk'un naaşının iyi durumda olması, onun tarihsel önemini göstermektedir.
Kümbet, Emir Saltuk'un hatırasını canlı tutmak için önemli bir yere sahiptir.
Emir Saltuk, Malazgirt savaşında Alpaslan'ın komutanlarından biriydi. Savaşta gösterdiği üstün başarıdan dolayı, Erzurum ve çevresi ona veriliyor. O da Saltuklu beyliğini kuruyor kırk yıl idare ediyor, ölünce bu kümbette gömülüyor.
Büyük Selçuklu dizisinin Pazartesi (6 Kasım 2013) TRT 1'de saat 20:00'de finali var Malazgirt savaşını gösterecek.
Yani koca medrese ve kümbet bir mezarı anlamlandırmak için yapılmış.
Şimdi ise aradan geçen yaklaşık sekiz yüz yıl sonra içinde ceset kalmamış.
Aynı şekilde Timur Kazakistan Türkmen başında şair Hoca Ahmet Yesevi medresesi yaptırıyor. Mezar medresenin bir odasında.
Türkmenbaşı'na gittim mezarı ve medreseyi gördüm. Türkiye Cumhuriyeti restore ediyordu. Sovyet döneminde bayağı yıpranmış durumdaydı.
Bir genç çocuk beni gezdirdi. Hatta kubbelerin oraya çıkardı. Kubbelerin resimlerini çektim. Türkmenbaşın'da insanlar bizim anlayacağımız Türkçeyi konuşuyor.
Hoca Ahmed Yesevi Medrese ve Türbesi
Mezarın bir kümbette değil bir odada olmasının nedeni. Medrese mezardan daha sonra yapılıyor.
Timur Hoca Ahmet Yesevi' in gömülü olduğu yere mezara dokunmadan gördüğünüz medreseyi yaptırıyor.
Mardin'deki Zincirli medrese, Timur Mardin'i kuşattığında medreseyi yaptıran ve Mardin'i savunup Timur'u uzun süre uğraştıran kişiyi Timur Mardin'i ele geçirince o kişinin kendi yaptırdığı medreseye zincirleyerek hapsediyor. Zincirli medrese ismi de oradan kalıyor. O kişinin cesedi de bu medresenin bir odasında büyük bir sanduka içinde. Merak ediyorsanız o kişinin kim olduğunu ve görevini de siz araştırıp bulun...!