70'li yıllarda üniversitede öğrenciydim. Aşırı milliyetçi Alparslan Türkeş ve partisi MHP (Milliyetçi Hareket Partisi) ve onun sempatizanları ortalıkta terör estiriyorlar üniversitelerde öğrenci olayları eksik olmuyor günde 3-4 kişi ölüyordu. Aşırı milliyetçiler Azeri şarkı olan " Çırpınırdı Karadeniz" türküsünü milli marş haline getirmiş. Bütün olaylarda onu kullanıp milliyetçileri şiddete teşvik ediyordu. Türkünün musikisi güzel olmasına rağmen bu nedenle en nefret ettiğim türküydü. Hep merak etmiştin bu türkü neyin nesi nerden geliyor diye. Araştırdım. Birinci Dünya savaşı sonuna doğru 1918 Erivan bölgesinde Ermeni devleti kurulunca, Ermeniler, Azeri katliamına başlamışlar Nuri Paşa Osmanlı ordusuyla o bölgeye gidip katliamı önlemiş, Bu duygusal durumu yansıtan Azeri şair Ahmet Cevat bu şiiri yazıyor. Azeri besteci Üzeyir Bey'de besteliyor. Fakat Türk milliyetçileri besteye sadık kalıp, şiirin bazı kıtalarında değişiklikler yaparak kendi milli marşları haline getiriyorlar.
Milliyetçilerin Yaptığı Değişikliğe göre Şiir:
Çırpınırdı Karadeniz
Bakıp Türk’ün bayrağına
Ah ölmeden bir görseydim
Düşebilsem toprağına
Sırmalar sarsam koluna
İnciler dizsem yoluna
Fırtınalar dursun yana
Yol ver Türk’ün bayrağına.
Kafkaslardan esen yeller
Şimdi Sana selam söyler
Olsun bütün Moskof eller
Kurban Türk’ün bayrağına.
Ayrı düştüm dost elinden
Yıllar var ki çarpar sinem
Vefalı Türk geldi yine
Selam Türk’ün bayrağına.
Kafkaslardan aşacağız
Türklüğe şan katacağız
Türk’ün şanlı bayrağını
Moskova’ya asacağız.
Türk eşine, Türk eşine
Kıyar mı hiç Türk eşine
Bütün dünya kurban olsun
Türk’ün Başbuğ Türkeş’ine
Ülküdaşlar dua etsin
Türk’ün Başbuğ Türkeş’ine.
Aynı şiirde Azeri milliyetçileri de değişiklik yapıp. Azerbaycanlı kadın şarkıcı Azer'in okuduğu şiir:
Çırpınırdın Karadeniz
Bakıp Türk'ün bayrağına
Çırpınırdın Karadeniz
Bakıp Türk'ün bayrağına
Ah ölmeden bir görseydim
Düşebilsem toprağına
Ah ölmeden bir görseydim
Düşebilsem toprağına
Sırmalar sarsam koluna
İnciler dizsem yoluna
Sırmalar sarsam koluna
İnciler dizsem yoluna
Fırtınalar dursun yana
Yol ver Türk'ün bayrağına
Kafkaslardan aşacağız
Türklüğe şan katacağız
Kafkaslardan aşacağız
Türklüğe şan katacağız
Türk'ün şanlı bayrağını
Turan ile asacağız
Türk'ün şanlı bayrağını
Turan ile asacağız
Azerbaycan bayrağını
Karabağ'da (Karabağ) asacağız
Azerbaycan bayrağını
Karabağ'da
asacağız
Ahmet Cevat'ın Yazdığı Orijinal Şiir.
Çırpınırdın Karadeniz bakıp Türkün Bayrağına
Ah diğerdim heç ölmezdim düşebilsem ayağına
Ayrı düşmüş dost elinden yıllar var ki çarpar sinemVefalıdır geldi giden yol ver Türk’ün bayrağına
İnciler dök gel yoluna sırmalar diz sağ solunaFırtınalar dursun yana selam Türk’ün bayrağına
Hamidiye ve Türk kanı hiç birinin bitmez şanıKazbek olsun ilk kurbanı selam Türk’ün bayrağına
Dost elinden esen yeller bana şiir selam söylerOlsun bizim bütün eller kurban Türk’ün bayrağına
Yeni akite tanıtılan Ahmet Cevat'la ilgili notu buraya koyuyorum:
Çırpınırdın Karadeniz şiirinin öyküsü
Çırpınırdın Karadeniz şiiri, 1914 de Osmanlı Devleti’nin 1. Dünya Savaşı’na girmesini büyük bir merakla ve heyecanla izleyen Azerbaycan şairi Ahmet Cevat Hacıbeyli tarafından yazılmıştır.
11 Ocak 2017 Çarşamba 19:32
Bu şiir, Nuri Paşa’nın kumandasında Osmanlı askerlerinin Azerbaycan Türklerini Ermeni ve Rus soykırımından kurtarmak için yaptığı fedakârlığa atfen bestelenmiştir. Gence de yazılmıştır.
Birinci Dünya Savaşı’nda Ahmet Cevat, Türkiye’ye gelerek Çanakkale başta olmak üzere çeşitli cephelerde Türk düşmanlarıyla savaşmıştır. Ermeni mezalimine uğrayan Kars, Ardahan ve Oltu’ya “Bakü Müslüman Cemiyeti Hayriye'si” adlı kuruluş kanalıyla gelmiş ve uzun süre kalarak, yetimleri ve açları doyurmuş, giydirmiştir.
Ahmet Cevat, o günlerde verdiği mülakatta şöyle diyor:
Bizim Kars ve Ardahan’a gittiğimizden o kadar memnun oldular, o kadar sevindiler ki, gözlerimiz yaşardı. Hepsinin solgun dudağından boyasız bir tebessümle beraber şu sözleri işitiyorduk: “Hamdolsun Allah’a bizim de cana yanandık edenlerimiz varmış. İnsan ölürken de kardeşinin kucağında ölmelidir. Yaşasın kardeşlerimiz:” Bu sözler kardeş yardımına koşan Azerbaycan halkına minnettarlık, şükranlık cevabıydı,” demiştir.
Bu büyük şair, 1937 de Stalin tarafından “Türk casusluğu ve Türklere yardım etme” suçlamasıyla, kurşuna dizilmiştir.
Yeni Akitte "Bir Ermeni Gelin" romanından alınmış, bestecisi Üzeyir beyin bir anı hikâyesinde buraya koyuyorum:
Üzeyir Bey durdu. Kıtayı bir daha okudu. Kâğıda çizdiği resme baktı. Sonra piyanonun üstündeki resme baktı. Taşbasması resim ona Türkiye’den gönderilmişti. Hamidiye’nin resmiydi. Türklerin gururu gemi, Sivastopul’u bombalayan, Yunan Harp gemilerini bombalayan gemi… Odada bulunanlar merak etmişlerdi. Üzeyir Bey, büyülenmiş gibi neye bakıyordu? Herkes ayağa kalkmış piyanonun üstündeki resme bakmaya başlamışlardı.
Hamidiye Zırhlısı
Üzeyir Bey konuklarına “Bugün 8 Eylül” dedi. “Türk Ordusu bir aydan fazladır harp ediyor. Ordularımız İzmir’e yaklaştı diye yazıyor gazeteler. Tanrım sen kötü gün gösterme, ordumuzu muzaffer eyle, kalemizi koru” diye dua etti. Hep bir ağızdan amin dediler.
Üzeyir Bey ayaktayken piyanonun tuşlarına bastı. Bir segâh nağme üstünde parmaklarını dolaştırdı. Sonra oturdu. Gözünü Hamidiye’den ayırmadan tuşlarda parmaklarını gezdirmeye başladı. Yüreğinden gelen coşkuyla Ahmet Cevat’ın mısralarını söylüyor nağmesini çalıyordu. Misafirler büyülenmiş gibi dinliyorlardı. Birden odanın kapısı tıklandı. Çalıp söylemeyi kesti. Gelen yabancı değildi. Can dostu arkadaşıydı. Yeni gelen dost misafir, oradakilerin buğulu gözlerini, titreyen dudaklarını görünce telaşlandı. Konukların ellerini sıkıp, hal hatır sorduktan sonra döndü merakla “Üstat ne oldu? İyi misin?” diye sordu.
Üzeyir Bey, “Hiiç! Dostum iyim. Korkacak bir şey yok merak etme” dedi.
Adam piyanonun başına geldi, notaya baktı, melodiyi içinden okudu, güfteyi görünce çok endişelendi. “Üstat böyle şeyler yazılır mı? Adamı sürerler, hapislerde çürütürler, belki de asarlar” dedi.
“Evet! Dostum deliyim. Burada bulunanların hepsi de delidir. Vatanının, milletinin, namusunun delisi,” dedi. Bu cevabı alan misafir, odadakilere şöyle bir baktı. Hepsi gözlerini yere indirdiler. Cebinden çıkardığı, kırmızı boncuk üzerine ay yıldız işlemeli tespihini öptü.
“Eh öyleyse ben de deliyim! Çal”
Üzeyir Bey, bu şiiri bestelediğinden beri hayatının hiçbir döneminde böyle çalıp söylememişti bu eseri. Odadakiler de katılmıştı hep bir ağızdan üç dört kez çaldılar söylediler. Neredeyse sabah olmak üzereydi. Hiç birinin gözüne uyku girmiyordu. Türk Ordusu Yunan’ı önüne katmış kovalıyordu. İzmir’in kurtuluşu an meselesiydi.
O sabah bir ara konağın önündeki meydanda bir hareketlenme olduğunu fark ettiler. Topluluk gittikçe kalabalıklaşıyor ve evin önüne doğru geliyordu. Halk bağırıyordu. Camı açıp dinlediler.
”Üz-ze-yir Beyyy! Gözümüz aydııınnnn!” Üzeyir Bey telaşlanmıştı. “Ne oldu? Niye bağırıyorsunuz sabahın bu saatinde?”
Kalabalık, hep bir ağızdan haykırdı. “Telgraf geldi, ordumuz galabe geldi! Türk Süvarileri, İzmir’e girmiş, Yunan askeri kaçıyor! Onlar kovalıyorlar!”
Odada bulunanların hepsi sevinç ve coşkuyla birbirlerini kutladılar, sarıldılar, kiminin gözleri dolmuş, elini yüreğinin üstüne koymuş, sevinç çırpıntılarını dinliyor. Kimisi de göz yaşlarını koyuvermişti. Onları boyle etkiliyen eser Ahmet Cevat'n "Çırpınırdı Karadeniz" türküsüydü.
Bu konuda yazılmış ikinci bir şiirde Azerbecanli Şair Talman Hacıev'in şiiridir.
Nuri Paşa ordusuyla Azerbeycan'a girdiğinde askerlerin başinda siyah püsküllü kırmızı fesler vardı. Genceli şair Talaman Hacıev bu manzarayı Gence ovasında görünce orduyu gelincik kaplı tarlaya benzetmiş. Kırmızı gelinciklerde siyah lekeler vardır. Kırmızı festeki siyah püsküller gibi. Azeri dilinde gelinciğe lale dendiğinden, şu şiiri yazmiştır Daha sonra bu "Güzel Laleler" türkü yapılmıştır.
Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanlığı döneminde, Ermenistan'la bir yumuşama dönemi başlatılmıştı, hatta Gül Ermenistan'a futbol maçına gitmişti. Buna tepki gösteren kalleş Azeriler geçmişteki yapılanları unutup yukarıda bahsedilen savaşta ölen Türk şehitliğindeki bayrak direklerini dibinden kesip Türk bayraklarını indirmişlerdir.
Azerbaycan'daki Osmanlı şehitliği
Geçen sene Türkiye'nin yardımıyla, Azerbaycan, Ermenistan'dan, Karabağ'ı geri aldı. Şarkıcı Azeri de Çırpınırdı Karadeniz türküsünün son kıtasını değiştirerek;
"Kafkaslardan aşmışız biz.
Türklüğe şan katmışız biz
Azerbaycan bayrağını Karabağ'a asmışız biz." diye değiştirmiş.
.jpeg)
